Belediyelerde toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme nasıl mümkün?

“Toplumsal cinsiyet maliyetlerinin kurumsallaşmasının ve yerelleşmesinin önemli araçlarından biri ‘Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme (TCDB)’ yaklaşımıdır. Aslında TCDB görüntüsünün uzun vadeli olarak görüntülenmesidir; amaçlı olarak değil, strateji olarak görülmelidir. TCDB için her yerel duzey kendi stratejisini kendi önceliklerini belirlemelidir.”

YERELDE TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ

Kadınların ve grupların -toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinden dolayı- günlük hizmetlerden beklentileri, ihtiyaçları ve gereksinimleri aynı değildir. Öyle ki genç bir kadının vücudu ile göçmen bir kadının vücudunun aynı olmadığı gibi, bekar bir erkek ile yaşlı bir erkeğinin beslenmesi da aynı değildir. Kadınların ve kız çocuklarının gereksinimleri ile bölümleri ve oğlan çocuklarının ayrıntıları- yaş, cinsiyet, sosyo-ekonomik durum, eğitim düzeyi, medeni durum gibi- bir dizi faktöiklden olaynakl.

TOPLUMSAL CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME NEDİR?

TCDB, toplumsal cinsiyet perspektifini politikaların tüm bakış açısından yer alan bir anlayış olan anaakımlaştırmanın en temel aracıdır.

• İnsan merkezli ve modern bir bütçe yaklaşımıdır.
• Vergilerin ve harcamaların tahmininde kadın ve erkeklere ait düşüncelerin gözden geçirilmesidir.
• Toplumsal cinsiyete ilişkin bakış açısının tüm program, plan, politikalara taşıma çabasıdır.
• Toplumsal cinsiyet geçişini anaakımlaştırmayı hızlandırmanın bir yolunu bulmak.
• Bütçelerin hem gelir hem harcama tarafı ile tüketimi
• Her bütçe sistemi ve kısıtlamaları.
• Bütçenin kadınları ve erkekleri (ve de doğal olarak kız çocukları ve oğlan çocukları) üzerindekileri izlemeyi karşılaştırmayı ve analiz etmeyi gerektirir.
• Hedefli ve etki odaklı bir butçelemedir.
• Kamu harcamalarının verimli tahsisine olanak sağlar.
• Daha genis bir paydas kazanmasini saglar.
• Bütçelerin hazırlanması, uygulama ve denetim aşamalarının toplumsal cinsiyete duyarlı hâle gelmesidir.
• Değişimi tetikleyen, uzun soluklu bir merkezde.
• Bütçelerin izlemelerinin sürekli hale gelmesidir.

TOPLUMSAL CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME NE DEĞİLDİR?

• Kadınlar ve erkekler ya da kız ve oğlanlar için ayrı bütçeler tasarlamak demek değildir.
• Sadece kadınları ve kız çocuklarını hedefleme politikası ve hizmetler için harcamaların kullanılması bir anlam ifade etmez.
• Butcenin kadınları ve erkekler arasında yarı yarıya hiçbir anlam ifade etmez.

Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçelemeye Yönelik Olası İtiraz ve Dirençler

• Zaten küçük bir belediyeyiz, bizim için bunlar.
• Kaynaklarımız ve bütçelerimiz çok sınırlı, ana kalemlere zor yetiyor.
• Bu konuda çalışacak bilgi ve uzmanlığımız yok.
• Belediye yönetiminde bütçe süreci bu kadar ilerlemiyor.

BELEDİYELER İÇİN TOPLUMSAL CİNSİYETE DUYARLI BÜTÇELEME EL KİTABI

Belediyelerde”Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Butçeleme” konusunda uzun soluklu bir kapasite artırımına erişim sağlama ve yerel savunuculuk aracı olarak kullanım amacı Ayşe Kaşıkırık, Dr. Ece Öztan, Hilal Dokuzcan, Melek Toprak ve Sevilay Karapınar’KatkılarIyla “Belediyeler İçin Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Butçeleme El Kitabı” hazırlandı.

Yazarları arasında bulunmaktan memnuniyet duyduğumuz bu el kitabı, Kuresel Eşitlik ve Kapsayıcılık Ağı ile Amasra Belediyesi birliginde yurutülen miAmasra Belediyesi’nde Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme Projesi‘nin bir çıktısı olup, bu proje ile Amasra Belediyesi’nde toplumsal cinsiyet tüketimiyle ilgili kullanımları daha anlaşılır ve daha etkili elde etmek için toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme konusunda belediyenin içsel olarak kazandırılması ve kapasite hedeflendi.

İçinde belediyelerde toplumsal cinsiyete duyarlı bütçeleme için kontrol listesi, dünyadan ve Türkiye’den bu beklentilerin iyi uygulama teşkilatı yapan belediyelerin (Berlin, Viyana, Elbasan, Eskişehir Büyükşehir, Nilüfer ve Odunpazarı) yer aldığı “Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Bütçeleme” el kitabına buradan erişilebilir:

Bu el kitabının belediyelerde toplumsal cinsiyete duyarlı bakma uygulamalarının yaygınlaşmasına ve kurumsallaşmasına katkı sunması dileğiyle…

Faydası bol olsun.