Deprem sonrası seçimler ertelenmezse en çok sorulan soru depremzedelerin nasıl oy kullanacağı. Bu konuda çeşitli öneriler sunulsa da nihai bir çözüm bulunamamıştır. Nezih Onur Kuru, sorunun kısa sürede çözülmesinin neden önemli olduğunu yazdı.
Bülent Arınç’ın son günlerde yaptığı erken seçim çağrısı 40 binden fazla vatandaşımızı, Prof. Dr. Naci Göryur, en az 40 bin cesedin enkazdan çıkarılamadığı Kahramanmaraş depreminin enkazının daha gündeme gelmeden siyasi tartışmalara yol açtığını söyledi.
Erdoğan’ın bölgede ve Ankara’da yaptığı tüm konuşmalarda, depremin olduğu bölgede imar çalışması için “bir yıllık süre” talebiyle vatandaşlara seslenmesi, seçimlerin ertelenebileceği endişesini artırdı.
Bütün partiler, muhalefetin seçimleri erteleme kararının anayasaya aykırı olduğunu söylediler. Kılıçdaroğlu ve diğer liderler, bu üst düzey girişimin anayasal demokrasiye karşı bir darbe olduğunu vurguladılar. Muhalefet seçmenleri de liderlerin demokratik duruşuna sosyal medyadan destek verdi.
Artan tepkiyi gören Erdoğan ve iktidar medyası, Arınç’ın bu “somut” hamlesini içselleştirmemeyi tercih etti ve bu açıklamanın partinin bakış açısı olmadığı vurgulandı. Nitekim açıklamayı yapan kişinin kimliği bir kenara atılmış, hükümet muhalefeti deprem sırasında acı çekmek ve siyaset yapmakla suçlamıştır.
Bunun üzerine hükümetten seçimlerin ertelenmeyeceğine dair haberler gelmeye başladı. Erdoğan ve Bahçeli tutarlı açıklamalarında “seçimlerden ve demokrasiden çekinmediklerini” özellikle belirtme gereği duymuşlar ve muhalefeti suçlamaya devam etmişlerdir. Ancak seçimlerin 14 Mayıs’ta mı yoksa 18 Haziran’da mı yapılacağı sorusu henüz kesin olarak yanıtlanmadı, ESC açıklamaları bekleniyor.
ESAS SORU: DEPREM MAĞDURLARI NASIL OY OY VERECEK?
Türkiye’nin enkazı tamamen kaldıramadan başlayan bu tartışma, en temel haklardan biri olan seçme ve seçilme hakkının depremzedelerin elinden alınabileceği şüphesini uyandırdı. Bazı muhaliflerden buna karşı çeşitli teklifler geldi.
Örneğin CHP Genel Başkan Başdanışmanı Erdoğan Toprak, depremzedeler için iki oy modeli önerdi. Toprak, “Başka illere göç etmiş depremzedeler için bu seçimde yabancı seçmen modelini uygulamak söz konusu olabilir. Depremzede göçmen seçmenler, seçim tarihinden iki hafta veya bir ay önce YSK tarafından açıklanacak seçmen listelerinde bulundukları il ve ilçe seçim kurullarınca belirlenecek merkezlerde oy kullanmaya başlayabilecek. Depremzedelerin bölgelerine yakın illerde de oy kullanabileceklerini belirten Toprak, “2015-2018 seçimlerinde düzenleme ağırlıklı olarak Anadolu’nun doğu-güneydoğu bölgesinde uygulandığı için YSK sandıkları ve sandıkları yeniden düzenleyecek. depremden etkilenen seçmenlere deprem riski taşıyan illere yakın güvenli bölgelerde oy kullanma imkanı sağlıyor.”[1]
Cumhur İttifakı’nın seçim yasasını değiştirip %41’lik bir çoğunluk bile sağlayabildiği milletvekili seçimlerinde, depremzedelerin kendilerinin oy kullanıp kullanmayacağı, kullanacaksa nasıl kullanacağı konusunda nihai karar henüz verilmedi. ilan edildi. .
Ancak iki gün önce A Haber’in kulislerde yer alan haberi, depremzedelerin haklarından mahrum bırakılabileceği şüphelerini artırdı. Erdoğan’ın 14 Mayıs-10 Mart tarihini açıklayacağına dair yaygın haberlerde, deprem bölgesinde bulunan illerde milletvekili sayısının değişmeyeceği belirtildi. Daha da ilginci şu bilgiler oldu: “Konteynerler deprem bölgesinde yer alan illere kurulacak. Diğer illere göç eden depremzedeler milletvekilliği seçimlerinde oy kullanamayacaklar, kalıcı ikametgahları yoksa sadece cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oy kullanabilecekler.”
Deprem bölgesinden en az 1 milyon kişinin göç ettiği tahmin edilmekle birlikte, bu kişilerin ikamet ettikleri yeri değiştirememeleri durumunda milletvekilliği seçimlerinde oy kullanamama ihtimali tepki topladı. Muhalefet kamuoyunun böyle bir kararın, İstanbul’da 4 zarftan 3’ünün geçerli, birinin geçersiz olduğu yerel seçimlere benzeyeceği görüşü büyük bir öfkeyle yayıldı.
Tepkilerin ardından Adalet Bakanı Bekir Bozdağ açıklama yaptı. Bu konuyu değerlendirmenin “saygısızlık” olduğu yönündeki iktidar söylemini yineleyen Bozdağ, şöyle konuştu: “Yasamızda kimin, nasıl oy kullanacağı açıkça yazıyor. Onun için yeni bir düzenlemeye gerek yok. Yargıtay çoktan kararını verdi. Herkes yaşadığı yerde oyunu kullanacak. YSK, deprem bölgesinde sandıkların nereye konulacağına karar verecek. YSK kurmak isterse halleder.” açıklama yaptı
YSK’nın çalışması, hükümete yakın Hürriyet gazetesinde haber olarak yer aldı. YSK’nın depremzedelerin ikamet yerine bağlı olarak deprem bölgeleri için il temsilini aksatmayacak şekilde yeni düzenlemeler getireceği belirtildi. Nüfus müdürlüklerinin bu konuda AFAD ile koordineli olarak çalışmaya başladığı bildirildi. Ayrıca başka bir şehre gelen ancak kayıt yaptırmayan ve evi yıkıldığı için adresi silinen depremzedelerin “son kayıt oldukları” yerde oy kullanabileceklerine dikkat çekildi.
ÇÖZÜM
Cumhur İttifakı’nın seçim yasasını değiştirebileceği ve Meclis’te yüzde 41 bile çoğunluk sağlayabileceği milletvekili seçimlerinde, depremzedelerin kendilerinin oy kullanıp kullanmayacağı, kullanacaksa nasıl kullanacağı konusundaki nihai karar henüz belli değil. henüz yapıldı. henüz açıklandı.
Milletvekillerinin illere göre dağılımı meclis aritmetiği açısından son derece önemlidir. Buna göre cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci tura kalması halinde meclis çoğunluğunu elinde bulunduran parti büyük avantaj elde edecek.
Bu nedenle, halkın huzursuzluk durumu azalmaz. Muhalefet liderlerinin ve kamuoyunun bu konudaki şüpheleri ortadan kaldıracak bir direniş oluşturması ve tartışmayı çözüm odaklı somutlaştırarak Türkiye’de seçimlerin meşruiyetini koruyacak modeller ortaya koyması çok önemli.
[1]
İlginizi Çekebilir
- Bakan Akar’dan “Asker depremin ardından geç saatlerde kışladan çıkarıldı” iddialarına yanıt
- BALKAN | Sırp basketbolcu Gudurić, THY Avrupa Ligi’nde haftanın MVP’si oldu.
- İskenderun’da AFAD çadırkentini su bastı
- kader planı | Haber sitesi PolitikYol
- Kremlin Sözcüsü Peskov: “Türkiye’nin NATO konusunda kendi çizgisi var”
- RSF Seçim Konseyi: Medya Özgürlüğünü ve Bağımsızlığını Sağlamak
- Ayrımcılık Çağı ve Türkiye | Haber sitesi PolitikYol
- Taşların doğru döşenmesi: Kemal Kılıçdaroğlu’nun yolu
- BALKAN | Polonya Adalet Bakanı silahla görüntülendi
- IBM 3.900 iş sunuyor